Cryptovaluta decentraal? Dat had je gedacht!

Vandaag zat ik in de Tweede Kamer om mijn visie op cryptovaluta te geven. Hier het paper dat ik vooraf aan de Kamerleden heb toegezonden. In het paper betoog ik dat cryptovaluta in theorie decentraal van opzet zijn, maar dat in de praktijk zaken er een stuk traditioneler, namelijk meer gecentraliseerd, aan toe gaan.

  • Dat begint met het handelen in cryptovaluta. De meeste mensen die trots melden in cryptovaluta te investeren, doen dat helemaal niet. Ze beleggen in feite in cryptovaluta-derivaten. Grofweg 70% van de handel vindt namelijk plaats via crypto-beurzen. Deze beurzen hebben zelf wel een wallet op de blockchain(s). Maar de handelaren op de beurs hebben zelf geen cryptovaluta op de blockchain. Ze hebben slechts een claim op de beurs, toevallig uitgedrukt in cryptovaluta. Klinkt dat als een bankrekening? Daar lijkt het wel een beetje op. Met dit verschil dat er geen enkele regulering is voor deze beurzen. Het gaat dan ook wel eens mis.
  • Daarnaast is het beurslandschap sterk geconcentreerd: zo’n driekwart van de handel loopt via vier beurzen.
  • Dan zijn er de miners. Miners clusteren samen in pools. In theorie kunnen miners met 51% van (de computerkracht in) het netwerk in handen, hun wil opleggen aan het netwerk. De grootste drie mining pools beheersten bij Bitcoin al enige tijd meer dan de helft van het netwerk.
  • En tenslotte de programmeurs. Hoewel de broncode van de meeste cryptovaluta’s vrij beschikbaar is, en iedereen eraan kan bijdragen, is er in de praktijk een klein groepje programmeurs dat verreweg het meeste werk doet. In het geval van Bitcoin zijn er uiteindelijk drie mensen die iedere verandering in de code moeten autoriseren. Ook hier is de macht dus sterker gecentraliseerd dan je misschien voor een “decentraal” project zou verwachten.

Conclusie wat mij betreft: niet alles is wat het lijkt. Cryptovaluta en blockchain zijn prachtige innovaties (en banken zijn druk bezig met het toepassen van blockchain). Maar als de revolutionaire decentrale theorie van cryptovaluta in aanraking komt met de realiteit van luie gebruikers, snelle jongens en criminelen, blijkt het toch anders te lopen. En ontstaan machtsconcentraties die er heel traditioneel uit zien. Met als belangrijk verschil dat er geen enkele vorm van regulering of toezicht is. Caveat emptor!

Download het volledige paper hier.

Zie ook:

Cryptocurrency en blockchain: voorbij de hype

Op vrijdag 19 januari 2018 heeft het symposium Cryptogeld, georganiseerd door IvO Center for Financial law & Governance (ICFG), plaatsgevonden bij De Nederlandsche Bank te Amsterdam. Cryptogeld zoals de Bitcoin is een hot topic. Er spelen tal van belangrijke vragen. Gaat cryptogeld het geld zoals wij dat nu kennen vervangen? Wat zou dit kunnen betekenen voor het klassieke betalingssysteem en de rol van centrale banken? Is cryptogeld veilig? En hoe zit het met investeringen in cryptogeld? Is er sprake van een bubble? Is cryptogeld kwetsbaar voor witwassen? Deze en andere vragen kwamen aan bod tijdens dit symposium met gespecialiseerde sprekers uit de sector, toezichthouders en wetenschap.